नाव :- ज्योति गोरख मुसळेमुसा, वर्ग – बी ए.एल.एल.बी तृतीय वर्ष, यशवंतराव चव्हाण विधी महाविद्यालय, पुणे

मन में है विश्वास’ हे आय. पी. एस. अधिकारी मा. श्री. विश्वास नारायण नांगरे पाटील यांचे हे पुस्तक त्यांच्या अस्सल अनुभव व मनाला घट्ट पकडून ठेवणा-या लेखनशैलीमुळे चांगलेच गाजते आहे. मराठी साहित्यात आत्मकथनांची मोठी परंपरा असली, तरी विश्वास नांगरे पाटील यांचं अलीकडेच प्रकाशित झालेलं आत्मकथन ‘मन में है विश्वास’ हे या परंपरेतील महत्त्वाचं आत्मकथन ठरावं. स्वतःविषयी खरं लिहिणं हा जीवघेणा अनुभव असतो तरीही विश्वास नांगरे-पाटील यांनी स्वतःला मोकळेपणी व्यक्त केलंय. आपल्या कुटुंबाची, समाजाची पुनर्तपासणी केलीय, नात्यागोत्यातील उभ्या-आडव्या धाग्यांचा छेद घेऊन उकल केलीये. अत्यंत प्रत्ययकारी भाषेत असलेले हे आत्मकथन लेखकाच्या प्रगल्भ मनाची जाणीव करून देते.

स्वतःच्या भूतकाळात खोल खोल उतरून यू.पी.एस.सी. स्वतःच्या भूतकाळात खोल खोल उतरून यू.पी.एस.सी. यशाच्या मार्गक्रमणेचा अर्थ लावू पाहणारा भावड्या प्रत्येक अनुभव इतक्या पोटतिडकीने मांडतो की आपली संवेदनशीलता क्षणभर थरारून उठते. भावड्याला बोलायचंय ते आपल्या गावाविषयी, आईवडिलांविषयी, नातेवाईक, मित्र, गुरूजनवर्ग स्वतःच्या अपार संघर्षाविषयी, यातनांविषयी, त्याच्या मनोविश्वाला व्यापून असणाऱ्या हरेक घटनेविषयी, त्याला पराभूत करू पाहणाऱ्या वृत्ती-प्रवृत्तीविषयी, आशा-निराशा, यशापयश, स्वप्न आणि भ्रमनिरास या साऱ्याविषयी. अशी बहुपेडी आशयसूत्रे असलेला एक कॅलिडोस्कोप म्हणजे ‘मन में है विश्वास’ हे आत्मकथन. अतिशय सहज सुंदर ओघवत्या भाषेत अगदी प्रांजळपणे स्वतःच्या मनाशी प्रामाणिक राहून आपल्या हातून घडलेल्या चुका, बेहोषी, अविचार सर्व काही हातचं राखून न ठेवता अतिशय मोकळेपणाने लेखकाने आपली कथा सांगितली आहे. भावड्याचा सुरुवातीचा काळ बरा गेला, पण कॉलेजचा काळ, मुंबईतील वास्तव्य खूप हलाखीचं गेलं. खाण्यापिण्याची ददात आणि राहण्याची दैना यातून झुंज देत कष्टाने स्वकर्तृत्वाने भावड्या यू.पी.एस.सी. (UPSC) परीक्षा पास होऊन आघाडीचा आय.पी.एस. (IPS) अधिकारी बनतो. हे आत्मकथन वाचताना जुन्या आठवणींशी खेळत वर्तमानात असलेल्या परिस्थितींशी जुळवून घेत भविष्याला आकार देणारी ही आत्मकथा फक्त भावड्याची राहात नाही तर आपलीही होते.

दहावी, बारावी, बी. ए. नंतर काय? असा प्रश्न तरुण पिढीसमोर कायम असतो. त्याचं उत्तम उत्तर म्हणजे- ‘मन में है विश्वास’ हे पुस्तक ! सांगली जिल्ह्यातील कोकरूड या छोट्याशा खेडेगावातील सर्वसामान्य कुटुंबात जन्मलेला मुलगा अधिकारी बनण्याचं स्वप्न उराशी बाळगतो (IPS) अधिकारी होतो स्वकार्य, कर्तृत्वाने राष्ट्रपती शौर्य पुरस्काराचा मानकरी ठरतो, तसेच तरुणाईच्या मनातील मानबिंदू होतो, ही सहजसोपी गोष्ट नाही. यश हे त्यागाशिवाय व भोगाशिवाय प्राप्त होत नाही. अपयश येऊनही न डगमगता खंबीरपणे त्या परिस्थितीला सामोरा जातो तोच खरा यशस्वी होतो. प्रत्येक व्यक्तीच्या यशाचे कारण कुणीतरी असते. विश्वास नांगरे पाटील यांनाही जीवनाच्या प्रत्येक टप्प्यावर कुणी कुणी भेटत गेले व मार्ग दाखवत गेले. शाळेत असताना गावच्या सरपंचाचा मुलगा असल्यामुळे वर्चस्व गाजवण्याची वृत्ती, शिक्षक नसताना त्यांच्या खुर्चीत बसणे, त्यांनी विनंती केल्यावर जागेवर बसणं, अशावेळी कदमबाई येतात खडसावतात, ‘विद्या विनयेन शोभते. नम्रता अंगी नसेल तर तुझ्या हुशारीची कवडीमोल किंमत. चालता हो माझ्या वर्गातून.’ भिडेसर, गोखलेसर, सुतारसर, ज्ञानाच्या कक्षा जेवढ्या विस्तृत व समृद्ध करता येतील त्या करीत राहायचे असं सांगणारे दिगवडेकरसर, तर बारावीत असताना मराठी माध्यमातून परीक्षा देऊन आय.ए.एस. होणाऱ्या गगराणीसरांच्या भाषणाचा प्रभाव… या सगळ्यांजणांच्या विचारांचा- आचारांचा एका खेड्यातील मुलावर प्रभाव पडतो आणि त्याचं आयुष्यच बदलून जातं.

उच्च माध्यमिक व पदवी शिक्षण कोल्हापूरला पूर्ण करून एम.पी.एस.सी. व यू.पी.एस.सी.चा अभ्यास करण्यासाठी भावड्या मुंबईत येतो. मुंबई विद्यापीठात इतिहास विषयात एम.ए. साठी प्रवेश घेतो. वसतिगृहात राहातो. एस.आय.सी.त अभ्यास करत UPSCची तयारी करताना MPSCची ही तयारी सुरू करतो. यासाठी नियोजन, उजळणी व बुड तुटेस्तोवर मेहनत करण्याची तयारी करून आत्मविश्वास, महत्त्वाकांक्षा व परिश्रम या त्रिसूत्रीचा दिवा सतत पेटता ठेवतो.

‘भावड्या माझे डोळे मिटायच्या आधी मला तुला लाल दिव्याच्या गाडीतून आलेलं पहायचंय’ असं म्हणणाऱ्या बापाचं स्वप्न पूर्ण करण्याकरता भावड्या बुडाला फोड येईपर्यंत मेहनत करून अखेरच्या लढाईपर्यंत मजल मारीत (UPSC) ची व (MPSC) ची लढाई जिंकून घेतो.

आत्मकथनातील आशयाबरोबरच लेखकाने पुस्तकात उत्तमोत्तम छायाचित्रंही दिल्यामुळे पुस्तक वाचनीयतेबरोबरच प्रेक्षणीयही झालं आहे. हे आत्मकथन मुख्यतः तरुणांसाठी असले तरी मोठ्यांनी, म्हणजे पालकांनाही वाचण्यासारखं पुस्तक आहे. सतत यश-अपयश, नैराश्याच्या गर्तेत उसळणारी मनस्थिती, तरी परत फिनिक्स पक्षाप्रमाणे राखेतून भरारी मारण्याची जिद्द, भावड्याच्या भावनिक घुसमटीचा हा उणापुरा २३ वर्षांचा जीवनपट ताकदीनं उभा राहिला आहे. प्रसंगाचे फार तपशील न देता संवादावर भर, उत्तमोत्तम कविता, सुंदर बोधप्रद वाक्यरचना, उत्तम भाषासौष्ठव यामुळे आत्मकथनाला कलात्मक सौंदर्यदेखील प्राप्त झालं आहे.

२६/११च्या ताजच्या दहशतवादी हल्ल्यात साक्षात मृत्यूला आलिंगन देणारे, निधड्या छातीचे विश्वास नांगरे- पाटील कार्यक्षम व उत्तम पोलिस अधिकारी, म्हणून प्रख्यात आहेत. त्यांच्या ‘मन में है विश्वास’ या पुस्तकाने त्यांची ही इमेज अधिक उजळून निघते, एवढं नक्की!

The book begins with the author's childhood memories, his schooling, and
college days. What's remarkable is how he openly talks about his mischievous
ways, mistakes, and weaknesses, making him more relatable and human. This
vulnerability is admirable, especially for someone in a position of authority
¹.The author then takes us through his journey of preparing for competitive
exams, facing setbacks, and overcoming self-doubt. His determination and
perseverance are inspiring, and his writing style is engaging and easy to
follow.One of the key takeaways from the book is the importance of hard work,
dedication, and the right mindset.
Vishwas Nangre Patil's story is a testament to the fact that success is not solely
dependent on talent or privilege, but on the efforts one puts in . –Inspirational
Story: The book is an autobiographical account of the author's journey,
showcasing his determination, hard work, and perseverance.
– Social Commentary: Patil shares his insights on various social issues, offering
a unique perspective on the challenges faced by India.
– Motivational: The book is filled with motivational quotes and anecdotes,
making it a must-read for anyone looking for inspiration.

Book Review : Singh Nikhil Devendra, MGV’s Loknete Vyankatrao Hiray Arts, Science and Commerce College Panchvati, Nashik

आत्मा विश्वास हेच खरे बळ
मन में है विश्वास” ही पुस्तक भारतीय पोलीस सेवा अधिकारी विश्वास नांगरे पाटील यांनी लिहिलेली प्रेरणादायी आत्मकथा आहे. या पुस्तकात त्यांनी त्यांच्या जीवनातील महत्त्वाचे प्रसंग, आव्हाने, आणि पोलीस सेवेतल्या अनुभवांची मांडणी केली आहे.
पुस्तकाची सुरुवात त्यांच्या लहानपणीच्या आठवणींनी होते, ज्यामध्ये त्यांच्या शाळेतील दिवस, शरारती आणि संघर्ष यांचा समावेश आहे. त्यांनी त्यांच्या कठीण काळातील अनुभव शेअर करताना यशस्वी होण्यासाठी आवश्यक असलेल्या आत्मविश्वास आणि प्रयत्नांचे महत्व सांगितले आहे.
विशेषतः ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांसाठी ही कथा खूप प्रेरणादायी आहे. स्पर्धा परीक्षेच्या तयारीदरम्यान त्यांनी केलेला संघर्ष, मिळवलेले धडे आणि अनुभव हे विद्यार्थ्यांना त्यांच्या स्वप्नांपर्यंत पोहोचण्यासाठी प्रोत्साहन देतात.
पुस्तकात 26/11 च्या मुंबई दहशतवादी हल्ल्याच्या वेळी त्यांनी दाखवलेल्या धैर्याची आणि जबाबदारीचीही सविस्तर चर्चा आहे. त्यांच्या नेतृत्वगुणांमुळे त्यांनी अशा कठीण प्रसंगांवर कशी मात केली, हे वाचकांसाठी प्रेरणादायी ठरते.
“मन में है विश्वास” ही केवळ आत्मकथा नसून ती धैर्य, सकारात्मकता, आणि सातत्याने प्रयत्न करण्याच्या शक्तीचे प्रतीक आहे. हे पुस्तक प्रत्येकाला आपापल्या जीवनात अडचणींवर मात करून पुढे जाण्यासाठी प्रेरणा देते.

Nilesh Ashok Bansode (MBA-I) SKN Sinhgad School of Business Management Pune
मन में है विश्वास हे पुस्तक ज्याचं वय 18- 25 वर्ष आहे आणि खरी मार्गदर्शनाची भुख आहे त्यासाठी हे पुस्तक म्हणजे अमृत आहे .
विश्वास नांगरे-पाटील हे एक तरूण, तडफदार आणि स्वच्छ प्रतिमेचे पोलिस अधिकारी म्हणून महाराष्ट्रात प्रसिद्ध आणि लोकप्रिय आहेत. तरूणांना -विशेषतः यूपीएससी-एमपीएससी सारख्या स्पर्धा परीक्षा देणाऱ्या ग्रामीण तरूणांना – स्वानुभवातून मार्गदर्शन करायच्या तळमळीपोटी त्यांनी हे पुस्तक लिहिलं आहे.
पुस्तकाच्या सुरुवातीच्या प्रकरणांत त्यांनी आपलं बालपण, शाळा, कॉलेजच्या वयातल्या आठवणी सांगितल्या आहेत. यशस्वी व्यक्ती म्हणजे ती लहानपणी खूप हुशार, सज्जन, एकपाठी, सर्वगुणसंपन्न असणार असाच आपला समज असतो. पण ते लहानपणीचा खोडकर, मस्ती करणार, चुका करणारा विश्वास आपल्यासमोर ठेवतात.
त्यांच्या स्पर्धापरीक्षेच्या अनुभवाबद्दल- आत्ताचे यशस्वी पोलीस अधिकारी आहेत म्हणजे त्यांनी परीक्षा अगदी सहज-डाव्या हातचा मळ असल्यासारखी पास केली असेल असा आपला ग्रह होऊ शकतो. पण त्यांनाही यश-अपयश बघावं लागलं, आशा-निराशेच्या झोकांड्या खाव्या लागल्या होत्या. पुन्हा-पुन्हा स्वतःला प्रोत्साहित करावं लागलं. वाईट सवयींपासून, संगती पासून, प्रलोभनांपासून स्वतःला जाणीवपूर्वक बाजूला काढावं लागलं. गावाकडनं आलेला मुलगा, इंग्रजी कच्चं असणारा, इंग्रजी संभाषण सफाईदारपणे न जमणारा मुलगा हा न्यूनगंड त्यांनाही वाटला. पण न्यूनगंडामुळे ते थांबले नाहीत तर त्यावर मात करायचे उपाय शोधले आणि प्रगती करत राहिले. हे सगळं तरूणांना कळावं हाच तर त्यांचा पुस्तक लिहिण्यामागचा मूळ उद्देश आहे. विश्वासरावांनी स्वतःला कसं अभ्यासाला लावलं हे खरंच प्रेरणादायी आहे. फक्त स्पर्धापरीक्षा देणऱ्यांसाठीच नाही तर कुठल्याही क्षेत्रात यशस्वी होण्यासाठी धडपडणाऱ्या, कष्ट करायला तयार असणऱ्या प्रत्येकासाठी आहे.
विश्वासरावांचं काम आणि त्यांची मेहनत हे वाचनीय आहेच पण त्यांची लेखनशैलीही तितचीच प्रवाही आणि प्रभावी आहे. प्रसंगाला अनुसरून त्यांनी बोधकथा, मान्यवरांचे उद्गारही दिले आहेत. तरूणपणातल्या खोड्यांचे प्रसंग आणि त्यांच्या मित्रांचे, गावाकडच्या व्यक्तींचं वर्णन पण मजेशीर आहे.
हे आत्मकथन मुख्यतः तरुणांसाठी असले तरी मोठ्यांनी, म्हणजे पालकांनाही वाचण्यासारखं पुस्तक आहे. सतत यश-अपयश, नैराश्याच्या गर्तेत उसळणारी मनस्थिती, तरी परत फिनिक्स पक्षाप्रमाणे राखेतून भरारी मारण्याची जिद्द, भावड्याच्या भावनिक घुसमटीचा हा उणापुरा २३ वर्षांचा जीवनपट ताकदीनं उभा राहिला आहे.

Mann Mein Hai Vishwas” is a book written by the honorable IPS officer Mr. Vishwas Nangre Patil Saheb. “Mann Mein Hai Vishwas” is also published in the Easy Gym. His next book ‘Kar Har Maidan Fateh’ has also been published recently. In the book ‘Mann Mein Hai Vishwas’, Vishwas Sir has described his entire journey from the simple lifestyle of his village to becoming an IPS officer. This book is specially written to inspire one to pass big competitive exams like UPSC and MPSC with good marks and achieve high positions through them. Vishwas Nangre Patil is a role model for many young men and women. Vishwas Sir is especially famous in cities because he fought terrorists in the 26/11 2008 terrorist attack and was awarded for it. On the unforgettable night of 26/11, he defeated them with the help of just a Glock pistol without a bulletproof jacket, AK-47 rifle, and grenade bomb. He has a great reputation in society. Vishwas Nangre Patil is a 1997 batch IPS officer.
With a handful of dreams, some hopes in the pockets, desires in the heart, do something, do something, I am not as bright as the sun, see the lamp burning in me, how long will you stop me from illuminating my limits, how long will you stop me? This world has the power to endure as many crimes as I can not commit There is a power to speak the truth even amidst the noise of taunts I am deeper than the ocean, how big are you There is no balm in me that will disappear. How long will you stop me? How long will you stop me? You will find many lovers in the world, but no lover can smile on the country. Many have died wrapped in gold and huddled in the heart, but none can smile on the tricolor. Such a beautiful shroud
ome English, Marathi, Hindi Suvichars of Vishwas Nangre Patil Sir which give courage, energy, willpower to young boys and girls. I would like to tell you them

To dream the impossible dream

I want to dream the impossible dream

To fight the unbeatable foe

7

To bear with unbearable sorrow

To dare where the brave dare not to go

To right the unforgivable woong I want to improve

To toy when your arms are too weary, When my whole body is shaking, both

Arms are shaking, At that time, I see Everest in front of me, I have to take one step forward in that direction