Durdamya Ashavadi Dr. Raghunath Mashelkar

Gopal Kondagurle, Librarian Dr D Y Patil Institute of Engineering Management and Research Akurdi, Pune

पुस्तक – दुर्दम्य आशावादी: डॉ. रघुनाथ माशेलकर

लेखक: डॉ. सागर देशपांडेप्रकाशक: सह्याद्री प्रकाशन, पुणेश्रेणी: वैज्ञानिक आत्मचरित्र, प्रेरणादायी अनुभव

पुस्तकाची ओळख:

“दुर्दम्य आशावादी” हे पुस्तक डॉ. रघुनाथ माशेलकर यांच्या जीवनप्रवासाचे मनोवेधक आणि प्रेरणादायी आत्मचरित्र आहे. डॉ. माशेलकर हे भारतातील एक आदरणीय शास्त्रज्ञ असून त्यांनी विज्ञान आणि तंत्रज्ञान क्षेत्रात महत्त्वाचे योगदान दिले आहे. हे पुस्तक त्यांच्या संघर्षमय जीवनाची, संशोधनातील आव्हानांची, आणि त्यांच्या असीम जिद्दीची कहाणी सांगते. डॉ. माशेलकर यांच्या आत्मचरित्राला केवळ एक प्रेरणादायी कथा म्हणूनच नव्हे, तर प्रत्येक जिज्ञासू विद्यार्थ्यांसाठी आणि संशोधकांसाठी आदर्श मानले जाऊ शकते.

मुख्य विषयवस्तू:

डॉ. माशेलकर यांचा जीवनप्रवास खडतर परिस्थितीतून यशाकडे जाणारा आहे. त्यांच्या बालपणातील आर्थिक आव्हाने आणि शिक्षणाच्या वाटेतील संघर्ष यांचा तपशील पुस्तकात अतिशय प्रभावीपणे मांडला आहे. त्यांच्या आईच्या प्रेरणेमुळे आणि स्वतःच्या कष्टामुळे त्यांनी शिक्षण पूर्ण केले. पुण्याच्या फर्ग्युसन महाविद्यालयात शिक्षण घेत असताना त्यांनी विज्ञानात असामान्य प्रावीण्य मिळवले.

पुढे इंग्लंडमध्ये पीएच.डी. करताना आलेल्या अडचणींवर मात करत त्यांनी संशोधनात उत्कृष्टता गाठली. पुस्तकात त्यांनी भारतात परतल्यानंतरच्या काळात वैज्ञानिक क्षेत्रात केलेल्या योगदानाची माहिती दिली आहे. त्यांनी बौद्धिक संपदा हक्कांसंदर्भात घेतलेली भूमिका आणि पेटंट कायद्यांबाबत दिलेल्या योगदानाचा गौरवपूर्ण आढावा घेतला आहे.

प्रेरणादायी संदेश:

“दुर्दम्य आशावादी” हा शब्दच पुस्तकाचा सारांश सांगतो. प्रत्येक संकटाला संधी मानून त्यावर मात करण्याची जिद्दच त्यांच्या यशाचे गमक आहे. त्यांनी वैज्ञानिक दृष्टिकोनासोबतच समाजासाठी आपले योगदानही दिले. डॉ. माशेलकर यांची दृष्टी “सुशिक्षित आणि समृद्ध भारत” या संकल्पनेवर आधारित आहे. पुस्तकात त्यांनी प्रत्येक भारतीयाने विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून देशाच्या प्रगतीसाठी योगदान देण्याचे आवाहन केले आहे.

भाषाशैली:

पुस्तकाची भाषा सोपी, ओघवती आणि प्रेरणादायी आहे. डॉ. माशेलकर यांची विनम्रता आणि शास्त्रीय दृष्टिकोन त्यांच्या लेखनात प्रतिबिंबित होतो. लेखकाने कथा सांगताना साधेपणा आणि विचारसंपन्नता यांचा सुंदर मिलाफ साधला आहे.

निष्कर्ष:

“दुर्दम्य आशावादी” हे पुस्तक प्रत्येक वाचकाला संघर्षातून यश मिळवण्याची प्रेरणा देते. हे केवळ शास्त्रज्ञांसाठी नव्हे, तर कोणत्याही क्षेत्रातील व्यक्तींसाठी मार्गदर्शक आहे. डॉ. माशेलकर यांच्या अनुभवांमधून शिकण्यासारखे अनेक धडे आहेत. ज्या जिद्दीने त्यांनी आव्हानांवर मात केली, तीच जिद्द प्रत्येकाला आपल्या जीवनात अंगीकारावीशी वाटते. त्यामुळे हे पुस्तक तुमच्या संग्रही असावेच