ग्रामपंचायत : कारभार आणि कारभारी

ग. शां. पंडित लिखित ग्रामपंचायत कारभार आणि कारभारी हे पुस्तक ग्रामपंचायतीच्या कार्यप्रणालीवर विस्तृत मार्गदर्शन करणारे आहे. ग्रामीण भागातील प्रशासनाच्या कामकाजाला जवळून समजून घेण्यासाठी हे पुस्तक अत्यंत उपयुक्त ठरते. लेखकाने ग्रामपंचायतीच्या सुरुवातीपासून ते आताच्या आधुनिक काळातील तिच्या भूमिकेपर्यंतचा प्रवास तपशीलवार मांडला आहे.लोकशाहीत मतदानाचा अधिकार बजावणे जेवढे महत्त्वाचे आहे, तेवढाच नागरिकांचा कृतिशील, विवेकी सहभागदेखील महत्त्वाचा आहे.
पुस्तकात ग्रामपंचायतीच्या स्थापनेचे इतिहास, तिची उद्दिष्टे, आणि कार्यप्रणाली यावर प्रकाश टाकण्यात आला आहे. विविध कायद्यांचे स्पष्टीकरण, ग्रामपंचायतीचे अधिकार, कर्तव्ये, आणि जबाबदाऱ्या यांची साधी-सोपी भाषेत मांडणी केली आहे. पंचायत राज प्रणालीतील बदल व सुधारणाची माहिती देत, लेखकाने ग्रामपंचायतींच्या भविष्यातील आव्हाने व संधी यांचा अभ्यास सुद्धा सादर केला आहे.
ग्रामविकासातील महिलांची भूमिका, लोकसहभागाचे महत्त्व, आणि पंचायत निवडणुकीच्या प्रक्रियेसंबंधी माहिती अत्यंत सहजगत्या दिली आहे. लेखकाने महाराष्ट्र ग्रामपंचायत कायद्यातील विविध कलमांचे विश्लेषण करून, ग्रामपंचायतीचा कारभार कसा पार पाडावा याबाबत सविस्तर मार्गदर्शन केले आहे.
पुस्तकाची भाषा सरळसोप्या आणि प्रवाही आहे, त्यामुळे सर्वसामान्य वाचकांपासून ते प्रशासकीय अधिकारी व स्वयंसेवकांसाठीही हे पुस्तक उपयोगी ठरते. ग्रामपंचायतीमधील अधिकारी, सदस्य तसेच ग्रामस्थ यांना आपल्या गावाच्या विकासासाठी नेमके काय करावे लागेल याची स्पष्ट दिशा दाखवणारे हे पुस्तक संग्राह्य आहे.
शिफारस: ग्रामपंचायतीच्या कामकाजात रुची असणाऱ्या प्रत्येकाने हे पुस्तक वाचावे. विशेषतः ग्रामीण भागातील प्रशासनातील सहभागी व्यक्तींना हे पुस्तक निश्चितच उपयुक्त ठरेल.