जनकल्याणी अहिल्याबाई होळकर

Boook Review : Bhusare Dipak Vitthal, MGV’s Loknete Vyankatrao Hiray Arts Science and Commerce College Panchvati Nashik.

“जनकल्याणी अहिल्याबाई होळकर” हे पुस्तक लेखक अजित पाटील यांनी लिहिले आहे, जे मराठा साम्राज्याच्या एक महत्त्वपूर्ण शासक असलेल्या अहिल्याबाई होळकर यांच्या जीवनावर आधारित आहे. हे पुस्तक त्यांच्या जीवनातील संघर्ष, कर्तृत्व, शासन, आणि समाजसेवेच्या कार्यावर प्रकाश टाकते. अहिल्याबाई होळकर यांचे जीवन एक प्रेरणादायक उदाहरण आहे, ज्यामध्ये शौर्य, धैर्य, आणि न्यायप्रियतेचे संगम दिसतो.
अहिल्याबाई होळकर यांचा जन्म १७२५ मध्ये इंदौर येथे झाला. त्यांच्या जीवनाच्या प्रारंभिक वयातच त्यांना अनेक अडचणींना तोंड द्यावे लागले, पण त्यांच्या समर्पणाने आणि दृढ निश्चयाने त्यांनी राज्य कारभारात महत्त्वाची भूमिका बजावली. अहिल्याबाई होळकर यांनी शत्रूंशी युद्ध केले, आपल्या राज्याचा विस्तार केला आणि त्याच वेळी समाजातील गरीब व वंचित लोकांसाठी कार्य केले. त्यांनी धार्मिकतेचा वापर लोकांच्या भल्यासाठी केला आणि धर्मनिरपेक्ष दृष्टिकोन ठेवून समाजातील सर्व वर्गांच्या कल्याणासाठी प्रयत्न केले.
पुस्तकात अहिल्याबाईंच्या शासकीय कार्याचा सखोल विचार केला आहे. त्यांच्या न्यायप्रिय राजवटीत त्यांनी अनेक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतले. त्यांचा शासन धर्मनिरपेक्ष आणि लोककल्याणकारी होता. त्यांना राज्याच्या प्रगतीसाठी अनेक सुधारणा केल्या, त्यात सामाजिक न्याय, जलस्रोत व्यवस्थापन, आणि शंकराचार्यांच्या मंदिरांची पुनर्बांधणी यांचा समावेश होता. लेखकाने पुस्तकात अहिल्याबाईंच्या व्यक्तिमत्वाचा वेगळा आणि सुसंगत दृष्टिकोन दिला आहे. त्यांच्या कार्याची उंची आणि विचारशीलता वाचकांना प्रेरणा देणारी आहे. त्यांनी महिलांच्या अधिकारांसाठी जो लढा दिला, तो आजही प्रेरणादायक आहे. त्यांची लोककल्याणाची मानसिकता आणि राज्यावर त्यांचा प्रभाव स्पष्टपणे उलगडला आहे. पुस्तकाची लेखनशैली सोपी आणि समजण्यासारखी आहे, जेणेकरून ऐतिहासिक तपशिल देखील वाचकांना सोप्या भाषेत समजतात.
एक गोष्ट जी या पुस्तकात विशेष आहे, ती म्हणजे लेखकाने अहिल्याबाईंच्या जीवनाचे लहान-मोठ्या घटनांसह सुसंगत विश्लेषण केले आहे. पुस्तक वाचताना वाचक त्या काळाच्या सामाजिक, धार्मिक आणि राजकीय परिस्थितीला सहजपणे समजू शकतात. हे पुस्तक वाचकांना एक प्रेरणा देणारे आहे, कारण अहिल्याबाईंच्या जीवनाच्या अनेक पैलूंमध्ये मानवतेची शिकवण आहे.