द अल्केमिस्ट

पाउलो कोएल्हो यांची “द अल्केमिस्ट” ही एक सुंदर रूपकात्मक कथा आहे, जी सांतियागो या मेंढपाळ मुलाच्या प्रवासाचे अनुसरण करते, जो खजिना शोधण्याचे स्वप्न पाहतो आणि आत्म- शोधाच्या शोधाला सुरुवात करतो. विदेशी भूमी आणि गूढ अनुभवांच्या पार्श्वभूमीवर आधारित, ही कादंबरी नियती, वैयक्तिक आख्यायिका आणि एखाद्याच्या स्वप्नांचे अनुसरण करण्याचे महत्त्व या संकल्पना एकत्र विणते.
पाउलो कोएल्हो स्पेनच्या आंदालुशियन प्रदेशातील सॅंटियागो या तरुण मेंढपाळाला ओळख करून देतो, ज्याला दूरच्या देशांमध्ये खजिना शोधण्याची वारंवार स्वप्ने पडतात. सॅंटियागोचा प्रवास सुरू होतो जेव्हा तो मेलचीसेडेक या रहस्यमय वृद्ध व्यक्तीला भेटतो, जो त्याला त्याच्या वैयक्तिक आख्यायिकेचा- त्याच्या जीवनाचा खरा उद्देश- पाठपुरावा करण्यास प्रोत्साहित करतो.
सदर प्रवास करताना पाउलो यांनी प्रवासात भेटलेल्या वेगवेगळ्या व्यक्ति व त्याला आलेला अनुभव वेगवेगळ्या भागात खालील प्रमाणे वर्णीत करतो.

भाग 1: मेंढपाळाचा प्रवास
1. द अंडालुशियन कंट्रीसाइडः सॅंटियागो एक मेंढपाळ म्हणून त्याचे जीवन प्रतिबिंबित करतो, त्याच्या अस्तित्वाच्या साधेपणामुळे आणि स्वातंत्र्याने समाधानी आहे परंतु अधिक अर्थपूर्ण काही तरी हवे आहे. तो आपली मेंढरे विकण्याचा निर्णय घेतो आणि त्यातून मिळणाऱ्या उत्पन्नाचा वापर त्याच्या स्वप्नांमधील खजिन्याच्या शोधात इजिप्तला जाण्यासाठी करतो.

2. टँजियर आणि क्रिस्टल मर्चंटः टँजियरमध्ये, सॅंटियागोला त्याच्या परिचित सभोवतालच्या बाहेरील जीवनातील कठोर वास्तवांचा सामना करावा लागतो. तो अपरिचित शहरात नेव्हिगेट करतो आणि क्रिस्टल मर्चंटला भेटतो तेव्हा तो विश्वास आणि अंतर्ज्ञानाबद्दल मौल्यवान धडे शिकतो, जो मक्केला तीर्थ यात्रा करण्याचे स्वप्न पाहतो परंतु त्याच्या दिनचर्येत अडकून राहतो.

भाग 2: द ओएसिस अँड द अल्केमिस्ट

1. ओएसिसः सॅंटियागो ओएसिस येथे येतो, जिथे तो फातिमा या एका सुंदर स्त्रीला भेटतो, जी त्याचे हृदय पकडते. त्याला आदिवासी युद्धांमुळे मरूद्यानाला धोका असल्याचे कळते आणि तो समाजाच्या संघर्षात गुंतलेला असतो. सॅंटियागो त्याच्या वैयक्तिक आख्यायिकेवर आणि त्याला हव्या असलेल्या खजिन्यावर चिंतन करत राहतो.

2. अल्केमिस्टः सॅंटियागोची गाठ नाम मात्र अल्केमिस्टशी पडते, जो एक शहाणा आणि गूढ व्यक्तिमत्व आहे जो त्याला सखोल आध्यात्मिक प्रवासावर मार्गदर्शन करतो. अल्केमिस्ट सॅंटियागोला जगाची भाषा, एखाद्याच्या हृदयाचे ऐकण्याचे महत्त्व आणि विश्वातील सर्व गोष्टींचा परस्पर संबंध याबद्दल शिकवतो.

3. जगाचा आत्माः घटकांशी संवाद साधणे आणि जगाचा आत्मा समजून घेणे शिकून सॅंटियागो वाळवंटात आध्यात्मिक आणि शारीरिक चाचण्यांमधून जातो. तो शोधत असलेला खजिना भौतिक संपत्ती नसून स्वतः बद्दलची सखोल समज असू शकते हे लक्षात घेऊन तो जीवनाचे स्वरूप आणि स्वतःच्या नियतीबद्दल अंतर्दृष्टी मिळवतो.

भाग 3: निष्कर्ष

1. अंतिम कसोटीः इजिप्तच्या पिरॅमिडमध्ये पोहोचल्यावर सॅंटियागोला त्याच्या अंतिम परीक्षेचा सामना करावा लागतो, जिथे तो त्याच्या सोन्याची मागणी करणाऱ्या चोरांच्या गटाशी सामना करतो. त्याचे धैर्य, शहाणपण आणि प्रवासावरील विश्वास याद्वारे, सॅंटियागोला कळते की त्याने सतत शोधत असलेला खजिना त्याच्यात होता- त्याच्या वैयक्तिक आख्यायिकेची पूर्तता आणि त्याच्या स्वप्नांची पूर्तता.
सॅंटियागो मरूद्यानात परततो आणि फातिमाशी पुन्हा जोडला जातो, त्याच्या लक्षात येते की त्याच्या प्रवासाने त्याला अशा प्रकारे बदलले आहे ज्याची त्याने कल्पनाही केली नव्हती. त्याला समजते की खरी परिपूर्णता केवळ परिणामांवर लक्षकेंद्रित करण्याऐवजी एखाद्याच्या हृदयाचे अनुसरण करून आणि प्रवास स्वतःच स्वीकारून येते.

2. निष्कर्षः शेवटी, ‘द अल्केमिस्ट’ ही एक सखोल आणि प्रेरणादायी कथा आहे जी वाचकांना त्यांच्या जीवनात अर्थ आणि उद्देश शोधताना प्रतिध्वनित करते. सॅंटियागोच्या प्रवासाद्वारे, पाउलो कोएल्हो आपल्याला आपल्या अंतःकरणाचे ऐकणे, धैर्य आणि दृढनिश्चयाने आपल्या स्वप्नांचा पाठपुरावा करणे आणि आत्म- शोधाचा आध्यात्मिक प्रवास स्वीकारण्याचे महत्त्व आठवण करून देतो.

Samruddhi Chavan, SYBCOM, M.G.E.S. Smt. Durgabai Mukunddas Lohia Mahila Vanijya
Mahavidyalaya Huzurpaga Laxmi Road Pune -30
The Alchemist by Paulo Coelho is a magical & inspiring tale that left a deep impact on me. It Follows Santiago, a shepherd boy, who dreams of finding a treasure near the Egyptian pyramids guided by omens & the wisdom of mysterious alchemist. Along the way, he learns profound lessons about life, love and following one’s dreams The book emphasizes the idea of pursuing our “Personal Legend”. As the alchemist tells Santiago, “ When you want something, all the universe conspires in helping you to achieve it”. This resonated with me, reminding me to trust the process & listen to my heart. Through simple yet powerful language, coelho conveys timeless wisdom. This book keeps the readers captivated from beginning to the very end. While reading the story, I felt as if I was travelling with Santiago myself, what stood out to me was how Santiago’s journey was more about self-discovery than the treasure itself. “ The treasure lies where your heart belongs” It’s a story of hope, courage & believing in dreams and it truly made my journey worthwhile

Alchemist by Paulo Coelho is a philosophical adventure novel, which was published for the first time in 1988. It is an allegorical fiction book that has gained fame due to its universal appeal and profoundly inspiring message. This is a story of Santiago, a young Spanish shepherd who hopes to find his treasure near the pyramids of Egypt. This apparently simple story unfolds into an epic odyssey of self-discovery, involving issues of destiny, persistence, and interconnectedness. Against the colourful tapestry of varied landscapes-rolling hills in Andalusia, markets of Tangier, and the deserts of Egypt-it is in a rich setting that this transformation within Santiago comes alive. This simplicity and universality have made The Alchemist a kind of cultural phenomenon inspiring readers from one generation to the next.

The story starts with Santiago’s recurring dream, which he believes holds the key to his destiny. A chance meeting with Melchizedek, a mysterious old man who claims to be a king, sets Santiago on the path to discovering his “Personal Legend”—a concept central to the novel, representing one’s life purpose. Encouraged by Melchizedek and driven by the idea that “when you want something, the universe conspires to help you achieve it,” Santiago sells his flock of sheep and begins his journey. Along the way, he encounters numerous challenges, including betrayal, hardship, and self- doubt. He does find love, however, with the desert woman Fatima, who teaches him that pursuing one’s dreams and being satisfied with what one has can coexist in balance. Santiago learns to rely on the enigmatic, wise Alchemist to trust in the “Soul of the World” and listen to his heart; he ultimately learns that what he is looking for is at least as much personal growth as treasure.

One of the most persuasive elements of the novel is that it addresses the universal themes. In simple words, it is a tale of self-discovery and bravery in the quest for dreams against fear and uncertainty. It speaks to the need for resilience, the value in learning from the challenges of life, and how everything is interconnected. The recurring idea that “every search begins with beginnerÕs luck and ends with the victorÕs being severely tested” underscores the struggles inherent in achieving greatness. The book also delves into the concept of love as a force that does not hinder but empowers oneÕs pursuit of their destiny, as seen in SantiagoÕs relationship with Fatima.

CoelhoÕs writing style is a significant factor in the novelÕs success. His prose is very simple yet poetic, so anyone of any age and culture could easily connect with the story. Allegory and symbolism added to the story make it more than just a simple tale but also a rich thought-provoking exploration of life’s mysteries. For example, the desert is a metaphor for the struggles and unknowns of life, while alchemy, as Santiago learns, is a metaphor for self-transformation. The subtlety of the play of metaphor and narrative makes the story at once interesting and enlightening as it resonates on many levels.

The characters in The Alchemist are also well-crafted, each of them serving a purpose in the journey of Santiago. Santiago is a very likable protagonist, and his fears, doubts, and moments of clarity are common struggles people experience in the pursuit of their own dreams.

Melchizedek, the old wise king, introduces the essence of Santiago’s journey with the depth of wisdom and belief in destiny. The Alchemist acts as a guide, helping him find the truth that lies within himself rather than giving a straight answer. Even the secondary characters, like the crystal merchant and the Englishman, provide some depth to the story by symbolizing different points of view in life and ambition.

Despite all of these strengths, however, The Alchemist has some weaknesses. A few readers will find that the philosophical themes become repetitive and far too simple in places, particularly in comparison with richer literary masterpieces. A story this easy to understand might feel claustrophobic for those wanting much more depth to their plots and characters. More positively, the talk of destiny or predestination as the guiding ideology might not convince many, specially those who still rely on and prefer more factual or logical realities of life.

Personally, my experience with reading The Alchemist has been more than just learning stuff but really changing as a person as inspired by Santiago through his journey finding himself and finding the strength that made him brave enough to aim for his desires. It feels particularly relevant to the fast-paced world of today, where success is often measured solely by tangible outcomes, that the central message of the book—that the pursuit of one’s dreams is as important as achieving them—is so much more than that. The emphasis on resilience and the value of learning from failure is a lesson that transcends cultural and temporal boundaries.

The Alchemist also holds broader relevance in today’s context. Its themes of interconnectedness and following one’s inner voice are particularly meaningful in an era where individuals often feel disconnected or pressured to conform to societal expectations. The novel encourages

readers to embrace their unique paths, trust their instincts, and view life’s challenges as opportunities for growth.

The Alchemist is, therefore, a story well-woven, rich in simplicity with deep wisdom. It speaks universally to characters one can easily identify with, with beautiful poetry written down, hence the need to read it if inspiration or guidance in life is desired. Although not an ideal choice for someone in search of a complex plot or philosophical depth, the tale still resonates profoundly for all ages of readers. I would highly recommend it to young adults, dreamers, and anyone at a crossroads in life. With its timeless message and enduring appeal, The Alchemist continues to inspire millions worldwide. I would rate it 4.5 out of 5 stars, as it masterfully combines storytelling with life lessons, leaving readers both reflective and motivated.

Quote to Remember: “When you pursue your dreams with courage, listen to your heart, and embrace the journey, you discover your true treasure.”

परिचय:
पाओलो कोएल्हो यांचे द अल्केमिस्ट हे प्रेरणादायी पुस्तक सॅंटियागो नावाच्या तरुण मेंढपाळाच्या आत्मशोधाच्या प्रवासावर आधारित आहे. सॅंटियागो आपल्या स्वप्नांचा पाठपुरावा करत इजिप्तमधील खजिन्याचा शोध घेतो. या प्रवासादरम्यान तो विविध लोकांना भेटतो आणि जीवनाचे गूढ तत्त्वज्ञान समजतो. त्याला शेवटी कळते की खरा खजिना त्याच्या आतच आहे.
पुस्तक आपल्याला स्वप्नांचा पाठपुरावा करण्याचे धाडस, अडचणींचा सकारात्मक स्वीकार, आणि आत्मशोध यांचे महत्त्व शिकवते. “जर तुम्ही तुमच्या ध्येयासाठी प्रामाणिक प्रयत्न केले, तर ब्रह्मांड तुमची मदत करते” हा संदेश पुस्तकाचे मुख्य सूत्र आहे.
लेखनशैली साधी असून, कथा जीवनातील प्रेरणादायी विचारांवर प्रकाश टाकते. सॅंटियागोचा प्रवास वाचकाला स्वतःच्या जीवनाचा विचार करायला लावतो. द अल्केमिस्ट ही कथा प्रत्येकासाठी एक सकारात्मक दृष्टीकोन देणारी अमूल्य कृती आहे.
कथेचा सारांश:

सॅंटियागो नावाचा मेंढपाळ स्पेनमधील एका लहानशा गावात राहतो. तो एक स्वप्न पाहतो की इजिप्तमधील पिरॅमिडजवळ त्याला खजिना सापडेल. या स्वप्नामुळे प्रेरित होऊन तो आपली सर्व संपत्ती विकतो आणि जीवनाच्या एका अद्भुत प्रवासाला सुरुवात करतो. या प्रवासात त्याला विविध लोक भेटतात – एक व्यापारी, एक गूढ राजपूत, एक इंग्रज विद्वान, आणि अल्केमिस्ट (रसायनशास्त्रज्ञ). या लोकांशी संवाद साधताना सॅंटियागोला जीवनाचे वेगवेगळे पैलू समजतात.
सॅंटियागोचा प्रवास केवळ भौतिक स्वरूपाचा नसून तो आत्मशोधाचा प्रवास आहे. त्याला यामध्ये अडचणी, अपयश, आणि धोके यांचा सामना करावा लागतो, पण त्याचबरोबर त्याला त्याच्या अंतरात्म्याचा आवाज ऐकायला शिकते. प्रवासाच्या शेवटी त्याला समजते की खजिना बाहेर नाही, तर तो त्याच्या आतच आहे.
मुख्य संदेश:

द अल्केमिस्ट हे पुस्तक जीवनाचे विविध पैलू स्पष्ट करते. ते सांगते की आपण आपल्या स्वप्नांचा पाठपुरावा करण्यासाठी धाडस करायला हवे. हे पुस्तक तत्त्वज्ञानाचा साध्या पद्धतीने वापर करून वाचकाला जीवनाचे खरे अर्थ समजावून देते.
1. स्वप्न आणि ध्येय: आपल्या स्वप्नांचा पाठपुरावा करणे आवश्यक आहे. स्वप्न हे फक्त कल्पनांमध्ये साठवून ठेवण्यासाठी नसते; त्यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत.
2. शिकणे आणि अनुभव: प्रत्येक अनुभव आपल्याला काहीतरी शिकवतो. आयुष्यातील अडचणींना सकारात्मकतेने पाहायला शिकावे.
3. आत्मशोध: आपल्याला अंतरात्म्याचा आवाज ओळखता आला, तर आपण कोणत्याही अडचणींवर मात करू शकतो.
4. ब्रह्मांडाचे योगदान: पुस्तकामध्ये एक महत्त्वाचा संदेश आहे की जर तुम्ही खरोखरच तुमच्या ध्येयासाठी प्रयत्न करत असाल, तर संपूर्ण ब्रह्मांड तुमच्या मदतीला येते.

पात्रांचे आणि प्रवासाचे महत्त्व:

सॅंटियागोची कथा प्रत्येक वाचकाला स्वतःच्या जीवनाचा विचार करायला लावते. त्याला भेटणारी पात्रे जसे की इंग्रज विद्वान, जो फक्त पुस्तकांमध्ये ज्ञान शोधत असतो, किंवा अल्केमिस्ट, जो त्याला जीवनाचे गूढ उलगडून सांगतो, हे पात्रे जीवनातील विविध दृष्टीकोन दाखवतात.
प्रेरणादायी संवाद:

द अल्केमिस्ट मध्ये अनेक प्रेरणादायी वाक्ये आहेत, जी वाचकाच्या मनावर कायमची कोरली जातात:
• “जेव्हा तुम्ही खरोखरच काही साध्य करू इच्छिता, तेव्हा संपूर्ण ब्रह्मांड तुमचं स्वप्न साकार करण्यासाठी काम करतं.”
• “आपण केवळ आपल्या स्वप्नांचा पाठपुरावा केल्यावरच खऱ्या जीवनाचा अनुभव घेऊ शकतो.”
शैली आणि लेखन:

पाओलो कोएल्हो यांची लेखनशैली अतिशय सोपी आणि प्रभावी आहे. त्यांची कथा प्रतीकात्मकता, तत्त्वज्ञान, आणि गूढता यांनी परिपूर्ण आहे. वाचकाला वाटते की हा प्रवास सॅंटियागोचा नसून त्याचाच आहे.
निष्कर्ष:
द अल्केमिस्ट हे पुस्तक केवळ कथा नसून, ते जीवनाचा एक दृष्टीकोन आहे. स्वतःला ओळखण्याची आणि जीवनाला एका सकारात्मक दृष्टिकोनातून पाहण्याची प्रेरणा हे पुस्तक देते. सॅंटियागोचा प्रवास वाचताना वाचकाला स्वतःच्या आयुष्याचा विचार करायला लावते. हे पुस्तक प्रत्येक वाचकाने किमान एकदा तरी वाचायला हवे.

‘द अल्केमिस्ट’ ही बघायला गेलं तर एक सरळसाधी गोष्ट. सॅन डियागो नावाच्या मेंढपाळाची. तो एका छोट्याशा खेड्यात राहत असतो. आपल्या मेंढ्यांना कुरणात नेणे, त्यांची निगा राखणे हेच त्याचं आयुष्य. त्याला एक स्वप्न सतत पडत असतं. त्याला वाटतं, या स्वप्नात कदाचित एखादी भविष्यवाणी दडलेली आहे. म्हणून तो जवळच असलेल्या एका खेड्यातल्या भविष्य सांगणाऱ्या बाईला त्या स्वप्नाचा अर्थ विचारतो. ती त्याला सांगते की, ‘इजिप्त देशातल्या पिरॅमिड्सजवळ त्याला एक खजिना मिळणार आहे.’ आणि मग सॅन डियागो तो खजिना शोधण्यासाठी बाहेर पडतो. तो खजिना शोधण्याच्या त्याच्या प्रवासाची ही कथा.त्याला सर्वप्रथम भेटतो सालेमचा राजा. इजिप्तला जाण्याच्या बदल्यात तो सॅन डियागोला त्याच्या सर्व मेंढ्या विकायला सांगतो आणि पर्सनल लेजंडची माहिती देतो. पर्सनल लेजंड म्हणजे आपल्याला आयुष्याकडून अपेक्षित असलेलं ध्येय. या प्रवासात त्याला हे समजतं की, पर्सनल लेजंड म्हणजे ‘आपण आहोत त्याहून अधिक चांगले, परिपक्व होतो, तेव्हाच आपल्याला आयुष्याचं ध्येय, सार समजतं. जेव्हा अगदी मनापासून एखादी गोष्ट आपण मागतो, तेव्हा संपूर्ण ब्रह्मांड ती गोष्ट सत्यात आणायला मदत करते.’ आणि हीच काहीशी या पुस्तकाची थीम आहे.
खजिना शोधायच्या या प्रवासात त्याला खूप लोक भेटतात. इंग्लिशमन, जिप्सी बाई, फातिमा- जिच्यावर त्याचं प्रेम जडतं. त्याचा मेंटॉर -म्हणजे गुरू- त्याला याच प्रवासात गवसतो. तो गुरू म्हणजेच अल्केमिस्ट. मार्गात अनेक अडथळे येऊनही अल्केमिस्टने सांगितल्याप्रमाणे तो इजिप्तमधल्या पिरॅमिड्सपर्यंत जातोच. तिथे येऊन तो खूप वेळ खणत राहतो. पण त्याला खजिना काही सापडत नाही. काही वेळाने निर्वासित लोकांची टोळी तिथे येते, त्यांना पैशाची गरज असते. सॅन डियागोकडे त्यांना सोनं सापडतं. आणि त्यांना वाटतं उरलेलं सोनं इथेच आहे म्हणून ते त्याला आणखी खणायला लावतात, पण तिथे त्यांना काहीही सापडत नाही. सॅन डियागोकडे जे काही असतं, ते हे लोक घेऊन जातात. त्याच्या शरीरातले सगळे त्राण एव्हाना गळून पडलले असतात. या टोळीचा म्होरक्या निघताना त्याला म्हणतो, “स्वप्नं पडतात म्हणून असं सातासमुद्रापार कोणी येत नाही तुझ्यासारखं! मलासुद्धा एक स्वप्न वारंवार पडायचं. स्पेनमध्ये एका पडक्या चर्चजवळ एक झाड आहे, जिथे मेंढपाळ त्यांच्या मेंढयांसोबत झोपतात. त्या झाडाच्या जवळ खजिना आहे, असं माझ्या स्वप्नात मला दिसतं पण म्हणून मी काही वेड्यासारखा इतक्या दूर थोडीच जाणार आहे?” असं म्हणून तो निघून जातो आणि सॅन डियागोच्या चेहऱ्यावर हसू उमटतं. तो जे शोधत होता, ते त्याच झाडाखाली होतं – जिथे तो झोपत असे. आपल्या घरी येऊन तो त्या झाडापाशी जातो. खणत असताना त्याला वाटतं की, ‘हे मला आधीच उमजलं असतं, तर मी इतका फिरलोच नसतो.’ पण एव्हाना त्याला समजलेलं असतं की, खजिन्यापर्यंत पोहोचण्याचा प्रवास हाच मुळी खरा खजिना होता!
आता बघायला गेलं तर तो ज्या झाडाखाली रोज झोपत होता, तिथेच खजिना दडलेला होता; मग त्याला इतका आटापिटा करून तो का बरं मिळवावा लागला? इथे पाउलो कोएलो यांचं वेगळेपण दिसून येतं. खजिना मिळणं म्हणजे पैशाची प्राप्ती नव्हे तर या प्रवासात सॅन डियागोला जे ज्ञान मिळालं, जे स्वतःबद्दल शिकायला मिळालं, तोच खऱ्या अर्थाने त्याचा खजिना. आणि म्हणूनच या पुस्तकातून जे काही अनुभवायला मिळतं, ते असं शब्दांत सांगणं कठीण आहे. ते प्रत्यक्ष वाचूनच अनुभवायला हवं. कित्येकदा आपण एखाद्या स्वप्नाच्या मागे धावतो. ते पूर्ण व्हावं म्हणून खूप प्रयत्न करतो; पण काही वेळा ते प्रत्यक्षात येत नाही. आपल्याला अपेक्षित यश, फळ मिळत नाही आणि आपण खचून जातो. खरं तर हीच ती वेळ असते जिथे आणखी जोमाने प्रयत्न करायचा असतो. कारण आपण यशाच्या अगदी जवळ पोहोचलेलो असतो. पण आपल्याला ते दिसत नाही म्हणून आपण हार मानतो. ‘मी एवढा इजिप्तपर्यंत प्रवास केला, कित्येक अडचणींचा सामना केला तरी मला खजिना मिळाला नाही..’ असा विचार सॅन डियागोने केला असता, त्या चोराचं बोलणं निगेटिव्हली घेतलं असतं तर त्याला मूळ खजिना सापडलाच नसता. कित्येकदा एखाद्या विविक्षित ठिकाणापर्यंत पोहोचणं म्हणजे स्वप्नपूर्ती नसते; त्या प्रवासात जे आपण शिकतो, अनुभवतो आणि माणूस म्हणून प्रगल्भ होतो तोच खरा खजिना असतो.
हे पुस्तक वाचताना मला कित्येक अशी वाक्यं गवसली, ज्यांच्यामुळे आयुष्यातल्या त्रासदायक व कठीण प्रसंगांमध्ये शांतपणे, सकारात्मक दृष्टिकोनातून मी पाहू शकलो . जसं की – या पुस्तकात एके ठिकाणी लेखक म्हणतात… – ‘आपण जेव्हा प्रेम करतो, तेव्हा आपण आहोत त्यापेक्षा आणखी चांगले बनण्याचा प्रयत्न करतो आणि जेंव्हा आपण असा प्रयत्न करतो तेंव्हा आपल्या आजूबाजूचं जगही आपोआप चांगलं बनत जातं.’ खरं प्रेम ते असतं, जे आपल्याला एक चांगली व्यक्ती बनवतं; मग ते आपल्याला मिळो अथवा न मिळो. त्याला पूर्णत्वाचा हव्यास नसतो. ते असतंच आपल्या साथीला, आपल्या सुख-दुःखात आपल्या सोबतीला. त्याचा आधार वाटतो आपल्याला. ते खंबीर बनवतं, एकटेपण एन्जॉय करायला शिकवतं आणि आपल्याला स्वतःचीच एक सुधारित आवृत्ती बनवतं. मग आपलं जगही सुंदर बनत जातं.’आणि जेव्हा तुम्हाला एखादी गोष्ट हवी असते, तेव्हा संपूर्ण ब्रह्मांड ती गोष्ट तुम्हाला मिळावी यासाठी तुमची मदत करतं.’ आज कित्येक लाईफ कोच या थिअरीवर बोलतात. कित्येक वर्षांपूर्वी पाउलो कोएलो यांनी हा फंडा या पुस्तकात मांडला होता. जेव्हा एखादी गोष्ट आपल्याला खरंच हवी असते आणि त्यासाठी आपण प्रयत्नशील असतो, तेव्हा ती नक्कीच प्रत्यक्षात येते. विश्वासाची, स्वतःवरच्या श्रद्धेची ताकद काही औरच असते, हेच खरं! अल्केमिस्ट वाचताना आयुष्य बदलवणारी अशी कित्येक वाक्य ठिकठिकाणीआढळतात. फक्त वाचताना आपलं मन जागृत हवं, इतकंच.
आणखी एका ठिकाणी लेखक म्हणतात… ‘माणूस हा त्याच्या आयुष्यातल्या कुठल्याही वळणावर स्वतःचे स्वप्न साकार करण्यासाठी सक्षम असतो.’ कित्येकदा काही वर्षं प्रयत्न करूनही आपल्याला हवं तसं न मिळाल्याने आपण खचून जातो. कित्येक जण ‘आता या वयात काय शक्य होणार आहे?’ असं म्हणून आपली स्वप्न एका गाठोड्यात बांधून टाकतात. खरं तर उशीर कधीच झालेला नसतो. आपली स्वप्नं आपण वयाच्या कुठल्याही टप्प्यावर पूर्ण करू शकतो. स्वप्नं बघण्याचा आणि ती पूर्ण करण्याचा अधिकार आपणा सर्वांना आहे. आपल्यामध्ये खूप शक्ती असते. कित्येकदा आपल्याला त्याची कल्पनाही नसते. हाच आपल्यामध्ये दडलेला खजिना असतो. कधी कधी काही अप्रिय घटनांमुळे आपल्याला जगणं नकोसं होतं. पण खरं तर हा सगळा आपल्या आत्मशोधाच्या प्रवासाचा एक भाग असतो, जो आपल्याला आपल्यासाठी ठेवलेल्या खजिन्यापर्यंत पोहोचवतो.
अशा अनेक गोष्टी, अनुभव या पुस्तकातून मिळतात. मला वाटतं, ‘द अल्केमिस्ट’ हे पुस्तक मी आत्तापर्यंत वाचलेल्या सर्वोत्तम पुस्तकांपैकी एक आहे. मला वाटतं ‘द अल्केमिस्ट’सारख्या पुस्तकांमध्ये जादू असते. जेव्हा सॅन डियागो आपल्या स्वप्नाचा अर्थ समजावून घ्यायला त्या जिप्सी म्हातारीकडे जातो, तेव्हा ती त्याला म्हणते, “खरं बघायला गेलं तर, आयुष्यातल्या सगळ्यात सोप्या वाटणाऱ्या गोष्टीच विलक्षण असतात. आणि फक्त ज्ञानी व्यक्ती हे समजू शकते.” मनाची, हृदयाची आणि आत्म्याची झापडं बाजूला करून जर हे पुस्तक वाचलंत, तर त्यातला गर्भितार्थ आपल्यापर्यंत नक्कीच पोहोचेल, हा माझा विश्वास आहे. खरा खजिना कशामध्ये दडला आहे? बाह्य खजिन्याच्या मागे पळताना खऱ्याखुऱ्या मौल्यवान गोष्टी आपण बाजूला फेकून तर नाही देत? अवघड गोष्टींच्या मागे धावताना, सोप्यासहज गोष्टी आपल्या नजरेआड तर होत नाहीयेत ना? अशा कित्येक प्रश्नांची उत्तरं शोधायला मदत करणारं आणि आपल्यात जे दडलंय त्याच्या सहाय्याने आपली सर्व स्वप्नं आपण पूर्ण करू शकतो, हा विश्वास निर्माण करणारं ‘द अल्केमिस्ट’ हे पुस्तक निदान एकदा तरी वाचून अनुभवावं असंच!