विश्वास नांगरे-पाटील हे एक तरुण. तडफदार आणि स्वच्छ प्रतिमेचे पोलिस अधिकारी म्हणून महाराष्ट्रात
Read More
विश्वास नांगरे-पाटील हे एक तरुण. तडफदार आणि स्वच्छ प्रतिमेचे पोलिस अधिकारी म्हणून महाराष्ट्रात प्रसिद्ध आणि लोकप्रिय आहेत. मुंबईवरच्या २६/११ च्या हल्ल्यात त्यांनी दाखवलेल्या ६ धैर्यशाली नेतृत्वासाठी आणि प्रत्यक्ष पोलिस कारवाईतील सहभागासाठी मिळाल आहे. त्यांना राष्ट्रपती पारितोषिक समाजाला बरोबर घेऊन काम करण्याच्या त्यांच्या पद्धतीमुळे त्यांच्या लोकप्रियतेत सदैव भर पडत आहे. आपल्या या कर्तृत्त्वाने ते तरुणांचे आदर्श बनले नमते तरच नवल. आणि म्हणूनच विश्वासजी आपल्या या आत्मकथनातून तरुणांशी संवाद साधतायत. तरुर्णाना – विशेषत: यूपीएससी-एमपीएससी सारख्या स्पर्धा परीक्षा देणाऱ्या ग्रामीण तरुणांना – स्वानुभवातून मार्गदर्शन करायच्या तळमळीपोटी त्यांनी हे पुस्तक लिहिलं आहे.
200 पानी पुस्तकाच्या सुरुवातीच्या प्रकरणात त्यांनी आपलं बालपण, शाळा. कॉलेजच्या वयातल्या आठवणी सांगितल्या आहेत. यशस्वी व्यक्ती म्हणजे ती लहानपणी खूप हुशार, सज्जन, एकपाठी, सर्वगुणसंपन्न असणार असाच आपला समज असतो. पण ते लहानपणीचा खोडकर मस्ती करणारा चुका करणारा विश्वास आपल्यासमोर ठेवतात तरुणपणातला टरेबाज, टुकार्या करत फिरणारा काही वेळा चुकीच्या मार्गाने जाऊ लागलेला तरुणही आपल्याला दिसतो. आणि हीच बाब आपल्याला अधिक भावते. शेकडा 90% मुलं अशीच असतात पण म्हणून ती सगळी वाया गेलेली नसतात, ज्याप्रमाणे विश्वासजींना सावरणारं, रागावणार, ओरडणार कोणीतरी घरचे असतील शिक्षक असतील किंवा मित्र भेटत गेले तसा आपल्याला भेटत गेलं तर आपणही सावरू शकतो. आपल्यातला सुप्तगुणांना वाव देऊन शकते. हा विचार आपल्या मनात रुजतो त्यांनी सांगितलेल्या एका शाळेच्या किस्य्यात, कदम बाई त्यांना म्हणाल्या अरे असाच किड्या मुंग्यांसारखा दुसऱ्यांवर अवलंबून राहशील अरे तुझी ओळख काय आहे. हा प्रश्न जर प्रत्येकालाच पडला तर सगळे कुठेतरी चांगले व्यवसायात असतील. पुढील जवळपास दीडशे पान त्यांच्या स्पर्धा परीक्षेच्या अनुभवाबाबत आहेत. आताचे यशस्वी पोलीस अधिकारी आहेत, म्हणजे त्यांनी परीक्षा अगदी सहज डाव्या हाताचा मळा असल्यासारखे पास केली असेल असा आपला ग्रह होऊ शकतो, पण त्यांनाही यश अपयश पहावं लागलं अशा निराशेच्या झोकांड्या खाव्या लागल्या होत्या, पुन्हा पुन्हा स्वतःला प्रोत्साहित करावे लागल वाईट सवयींपासून, संगतीनपासून प्रलोभनांपासून स्वतःला जाणीवपूर्वक बाजूला काढावे लागलं. गावाकडंन आलेला मुलगा हा न्यूनगंड त्यांनाही वाटला, इंग्रजी कच्च असणारा, इंग्रजी संभाषण सफाईदार पाने न जमणारा मुलगा हा न्यूनगंड त्यानाही वाटला पन न्यूनगंडामुळे कधीही थांबले नाही तर त्यावर मात करायचे उपाय शोधले, हे सगळं तरुणांना कळावं हाच तर त्यात त्यांचा पुस्तक लिहिण्यामागचा मूळ उद्देश आहे. बहुतांश ग्रामीण विद्यार्थ्यांनी प्रमाणे त्यांनाही तयारीसाठी कोल्हापूर, मुंबई, पुणे अशी भ्रमंती करावी लागली. गैरसोईच्या अवस्तेत राहणं खाण्यापिण्याची आबळ सोसावी लागली. स्पर्धा परीक्षांचा अभ्यासाचा अवाक मोठा त्यामुळे तयारी करता करता कंटाळा यायचा, तर कधी या पैशाच्या विचारांनी आत्मविश्वास जायचा विश्वासरावांनी स्वतःला कसा अभ्यासाला लावलं हे खरंच प्रेरणादायी आहे. फक्त स्पर्धा परीक्षा देणाऱ्यांसाठीच नाही तर कुठल्याही क्षेत्रात यशस्वी होण्यासाठी व धडपडणाऱ्या कष्ट करायला तयार असणाऱ्या प्रत्येकासाठी हे पुस्तक प्रेरणादायी आहे. पुस्तकात शेवटची काही पाने 26/ 11 च्या हल्ल्याच्या वेळेच्या कारवाई बद्दल आणि राष्ट्रपती पारितोषकाबद्दल आहे, या प्रसंगाविषयी अजून खुलासेवार लिहिता आलं असतं पण हा प्रसंग एका स्वतंत्र पुस्तक लिहिण्यासारखा आहे, तसच प्रस्तुत पुस्तकाचा उद्देश वेगळा असल्यामुळे त्यांनी फार लिहिणं टाळल असेल 26/ 11 च्या या हल्ल्यात त्यांनी बजावलेली कामगिरी अफलातून होती. पुस्तकात त्यांच्या रेव्ह पार्टी वरची कारवाई दरोड्यातल्या गुन्हेगारांचा पाठलाग सामाजिक सलोखा निर्माण करून गुन्हेगारी रोखण्याचे उपक्रम इत्यादी ओळख प्रसंगोपता होते. यश हे त्यागा शिवाय व भोगा शिवाय प्राप्त होत नाही. अपयश येऊनही न डगमगता खंबीरपणे त्या परिस्थितीला सामोरे जातो तोच खरा यशस्वी होतो. भावड्या माझे डोळे मिटायच्या आधी मला तुला लाल दिव्याच्या गाडीतून आलेले पाहायचं असं म्हणणाऱ्या बापाचं स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी बुडाला फोड येईपर्यंत मेहनत केली व अखेरच्या लढाई मध्ये मजल मारली. आत्मकथनातील आशया बरोबरच लेखकाने पुस्तकात उत्तम उत्तम छायाचित्रही दिल्यामुळे पुस्तक वाचनीय ते बरोबरच प्रेक्षणीय झाले आहे, हे आत्मकथन मुख्यतः तरुणांसाठी असेल तरी पालकांनी वाचण्यासारखं पुस्तक आहे सतत यश अपयश नैराश्याच्या गर्दीत उसळणारी मनस्थिती तरी परत फिनिक्स पक्ष्या प्रमाणे राखेतून भरारी मारण्याची जिद्द म्हणून हा 23 वर्षांचा जीवनपट ताकदिने उभा राहिला आहे.
Show Less