Pratibha Patil Asst. Librarian at Dr D Y Patil Institute of Engineering Management and Research Akurdi
पुस्तक: शोध नव्या भारताचा (Shodh Navya Bharatacha)
लेखक: डॉ. रघुनाथ माशेलकर
पुस्तकाची विषयवस्तू
शोध नव्या भारताचा हे पुस्तक नवभारताच्या उदयाची कथा सांगते, ज्यामध्ये भारताने विज्ञान, तंत्रज्ञान आणि संशोधनाच्या क्षेत्रात केलेल्या प्रगतीचे दर्शन घडते. डॉ. माशेलकर यांनी आपल्या अनुभवांवर आधारित, भारतीय तरुणाईला प्रेरणा देणारी आणि संशोधनासाठी प्रोत्साहित करणारी कथा रेखाटली आहे.
प्रमुख विषय आणि विचार
नवीन विचारधारा आणि आविष्कार
डॉ. माशेलकर यांनी भारतातील संशोधनावर प्रकाश टाकताना, गरिबांसाठी परवडणाऱ्या तंत्रज्ञानाचा वापर करून समाज परिवर्तन घडवून आणण्यावर भर दिला आहे. स्मार्ट इनोव्हेशन ही संकल्पना त्यांच्या लेखनात सतत दिसून येते.
परवडणारे उत्पादन तंत्रज्ञान (Affordable Excellence)
पुस्तकात परवडणाऱ्या आरोग्य सुविधांच्या विकासाबद्दल विस्तृत चर्चा आहे. जसे की, कमी खर्चात तयार केलेले जेनेरिक औषधे आणि संशोधन क्षेत्रात भारताने मिळवलेले यश.
आंतरराष्ट्रीय स्तरावर भारताचे यश
डॉ. माशेलकर यांनी संशोधन क्षेत्रात भारताने कशाप्रकारे जागतिक स्पर्धेत यश मिळवले याचे दाखले दिले आहेत. विशेषतः पेटंट्स, संशोधनात केलेले नवनवे प्रयोग, आणि ‘ग्लोबल इंडियन’ ही संकल्पना प्रभावीपणे मांडली आहे.
लेखकाचा दृष्टिकोन
डॉ. माशेलकर यांचा दृष्टिकोन व्यापक, प्रेरणादायी आणि प्रगतीशील आहे. ते केवळ विज्ञानातील प्रगतीवरच नव्हे, तर समाजाला बदलण्यासाठी संशोधनाचा वापर कसा करावा यावर भर देतात.
प्रेरणादायी विचार
“नवीन कल्पना आणि दृढ संकल्प यांच्या जोरावर आपण कोणतीही कठीण परिस्थिती बदलू शकतो.”
“परवडणारी गुणवत्ता हीच खरी गुणवत्ता असते.”
शैली आणि भाषा
पुस्तकाची भाषा सुलभ आणि प्रभावी आहे. माशेलकर यांच्या लेखनशैलीत तंत्रज्ञानाविषयीची सखोल माहिती असूनही, ती सर्वसामान्य वाचकांसाठी सहजपणे समजणारी आहे.
समीक्षण
शोध नव्या भारताचा हे पुस्तक वाचकांना नव्या विचारधारेची प्रेरणा देते. हे केवळ वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून विचार करणाऱ्यांसाठीच नव्हे, तर प्रत्येक जिज्ञासू व्यक्तीला प्रगतीची वाट दाखवते. हे पुस्तक वाचकाला विचार करायला भाग पाडते की, समाजाच्या सुधारासाठी संशोधनाची आणि तंत्रज्ञानाची भूमिका किती महत्त्वाची आहे.
निष्कर्ष
डॉ. रघुनाथ माशेलकर यांचे हे पुस्तक भारताच्या भविष्याचा आरसा आहे, ज्यामध्ये युवकांना संशोधन आणि विकासामध्ये सामील होण्यासाठी प्रोत्साहन दिले आहे. यामुळे हे पुस्तक प्रत्येक नव्या पिढीने वाचले पाहिजे.