यश तुमच्या हातात

साळवे साक्षी रोहिदास , वर्ग – एस वाय बी ए मराठी विभाग रा. ब. नारायणराव बोरावके कॉलेज श्रीरामपूर जि. आहिल्यानगर
यश तुमच्या हातात, लेखक – शिव खेरा
प्रस्तावना:
या पुस्तकाचे स्वरूप हे एखाद्या वास्तुरचनाविषयक माहिती पुस्तके सारखे आहे. यशासाठी वास्तुरचनेप्रमाणे पायाभरणी करण्यापासून ते यशाची कर्तुत्वाची भक्कम इमारत कशी उभी करावी, विजयाची कमान उद्दिष्ट पूर्ती कशी करावी, त्यासाठी कोणती साधने वापरावी इथपासून ते त्यासाठी कोणत्या मार्गाचा अवलंब करणे उचित आहे. या सर्व बाबींचे समर्पक उदाहरणे देऊन सांगोपांग चर्चा करण्यात आलेली आहे. तसं पाहिले तर पाककले ची माहिती देणाऱ्या पुस्तकासारखा आहे, असेही म्हणतात म्हणता येईल. यशासाठी आवश्यक घटक त्या मार्गाची तत्त्व आवश्यक कृती यात दिलेली आहे. त्याचा अवलंब करून तुम्हाला निश्चित यश प्राप्ती करून घेता येईल. मुख्यतः हे एक मार्गदर्शनपर पुस्तक आहे, याशिवाय नुसती स्वप्न बघून चालत नाही. आपलं स्वतःच सुक्त सामर्थ्य ओळखून त्याचा पुरेपूर वापर करून निश्चित टप्प्यात कसं यश मिळायचं याचा मार्गदर्शक करणार हे पुस्तक होय.
सारांश:
एक फुगेवाला जत्रेमध्ये फुगे विकून उदरनिर्वाह करायचा त्याच्याकडे लाल, निळे, पिवळे आणि हिरवे वगैरे रंगाचे फुगे असायची. विक्री कमी होऊ लागली की एखादा फुगा तो सिलेंडरच्या हेलियम वायूभरून हवेत सोडायचा हवेत जाणारा फुगा बघून फुगा घेण्यासाठी गर्दी मुले करत आणि मग त्याचा धंदा परत जोरात सुरू होईल असे तो दिवसभर करत असे. एकदा फुगेवालाच्या लक्षात आलं की कोणीतरी आपल्याजवळ आपलं जाकीट ओढतय त्याने मागे वळून पाहिलं तर तिथे एक लहान मुलगा उभा होता, मुलाने त्याला विचारलं, “काळा रंगाचा फुगा हवेत सोडला तर तो सुद्धा उडेल का”? मुलाच्या या जिज्ञासच त्याला कौतुक वाटलं आणि त्यांने उत्तर दिलं, “बाळ फुगा रंगामुळे उडत नाही, तर त्याच्या आत जे काही आहे, त्यामुळे तो हवेत उंच उंच जातो”. हीच गोष्ट आपल्या दैनंदिन आयुष्यालाही लागू पडते. आपल्या अंतरंगात जे काही असतं, त्यामुळे आपण उंचीवर असतो अंतरंगातील ही गोष्ट म्हणजे आपला दृष्टिकोन, आपली मनोवृत्ती यशाचे मोजमाप होय. तुमचं काम तुम्ही व्यवस्थित केलं आहे आणि ते साध्य करायचं आहे जे उत्तमप्रकारे साध्य केलं आहे. असं जर तुम्हाला वाटत असेल तर ते खऱ्या आयुष्याचं मोजमाप म्हणता येईल. यश आयुष्यातील आपण प्राप्त केलेल्या पदावरून किंवा स्थानावरून मोजता येत नाही तर ते स्थान किंवा दर्जा मिळवण्यासाठी जे अडथळे पार करावे लागतात, त्यावरून ठरतं. आयुष्यातील यश इतरांच्या तुलनेने आपली परिस्थिती कशी आहे यावरून मोजता येत नाही तर काय करण्याची आपली कुवत किंवा क्षमता आहे आणि त्या संदर्भात प्रत्यक्ष काय आहे. त्याच्या तुलनेत ठरतं यशस्वी माणसाची स्पर्धा स्वतःचीच चालू असते. आपल्या कामगिरीत सतत सुधारणा करत असतात आयुष्यात आपण किती उंची गाठली यावर रेषाचे मोजमाप होत नाही, तर त्याखाली पडल्यावर आपण पुन्हा किती वेळा उसळी घेतो व उसळीवर उभे राहतो यावरून ते मोजता येतं. पडल्यावरही पुन्हा उसळी घेऊन उभे राहण्याची जी क्षमता आहे तिच्यावर यश ठरतं.
विश्लेषण:
या पुस्तकातील, तत्त्व वैश्विक आहेत. ती कोणत्याही परिस्थितीला, संस्थेला किंवा देशाला लागू होतात. प्लेटोने म्हटल्याप्रमाणे ‘सत्य हे शाश्वत आहे’. या पुस्तकाचे निवेदन प्रथम पुरुषी पुल्लिंगी केले आहे ते केवळ लेखकाच्या सोयीच्या दृष्टीने. पुस्तकातील तत्त्व ही स्त्री-पुरुष दोघांनाही सारखी लागू पडतात. बहुतेक लोक क्षमता आणि बुद्धिमत्ता यांच्या अभावामुळे यशस्वी होतात असे नाही तर इच्छा, दिशा, समर्पण आणि शिस्त यांच्या अभावामुळे होतात; या गृहीतकावर ही तत्व आधारलेली आहेत.
या पुस्तकांमध्ये मानवाच्या दैनंदिन जीवनामध्ये सकारात्मक दृष्टिकोन महत्त्वाचा आहे. प्रेरणा, आत्मप्रतिष्ठा, परस्परसंबंध – परस्परसंवाद कौशल्य आणि विकास, सुप्त मन आणि सवयी, आपले ध्येय ठरविणे व साह्य करणे , नीतिमूल्य आणि दूरदृष्टी अशा विविध गोष्टी ज्या दैनंदिन आयुष्यामध्ये मनाला प्रेरणा व ऊर्जा देणारे व सकारात्मक दृष्टिकोन देणारे हे पुस्तक आहे. यश कसे प्राप्त करावे व यशा संदर्भात अत्यंत महत्त्वाच्या गोष्टी नमूद केलेल्या काव्यरूपात दिलेले आहेत. “यशस्वी होणे याचा अर्थ कधीही अपयश न मिळणं, असा नसून अंतिम ध्येय गाठणे असा आहे. याचा अर्थ प्रत्येक लढाई जिंकणं असा नसून युद्ध जिंकणं असा आहे”. समृद्ध आणि परिपूर्ण आयुष्य जगण्यास तुम्हाला सक्षम करण्यासाठी हे पुस्तक आहे
ताकत आणि कमकुवत बाजू :
आयुष्यात अक्षरक्षा: भरकटत गेलेले लोक आपल्याला भेटतात. नशिबाने जे घडले ते व घडेल ते सर्व स्वीकारत राहतात. त्यातील काही चुकूनमाकून, अपघाताने यशस्वी होतातही, परंतु बहुतेकजण वैपल्याने ग्रासलेले असतात. हे पुस्तक अशा निराश आणि असमाधानी लोकांसाठी नाही. यश प्राप्तीसाठी लागणारा निर्धार तर त्याच्याजवळ नसतोच, पण यश मिळण्यासाठी आवश्यक असणारी वेळ देण्याची आणि प्रयत्न करण्याची त्याची तयारी नसते. हे पुस्तक तुमच्यासाठी आहे. तुम्ही हे पुस्तक वाचत आहात ही वस्तुस्थिती तुम्हाला आताच्या आयुष्यापेक्षा अधिक समृद्ध आणि परिपूर्ण आयुष्य जगण्याची इच्छा आहे हे दर्शविते. समृद्ध आणि परिपूर्ण आयुष्य व सक्षम करण्यासाठी हे पुस्तक आहे
वैयक्तिक विचार वैयक्तिक विचार :
जेव्हा मी हे पुस्तक हातामध्ये घेतलं तेव्हाच मला ते प्रचंड आवडलं कारण पुस्तकाचे मुखपृष्ठ हेच आकर्षक व ‘विजेता वेगळ्या गोष्टी करत नाहीत, ते प्रत्येक गोष्ट वेगळेपणाने करतात’. हे वाक्य प्रेरणादायी वाटलं. पुस्तक वाचत असताना प्रत्येक ओळीमधून एक नवीन ऊर्जा भेटते. मानवाच्या आयुष्यातील असमाधान दूर करून नवीन आयुष्य कसे जगायचे याच्यातून शिकतात. अपयश आले तरी खचून न जाता परत कसे उभे राहायचे याची प्रेरणा या पुस्तकात आहे. हे पुस्तक सकारात्मक दृष्टिकोन, प्रेरणा, यशाची ध्येय परस्परसंबंध- परस्परसंवाद आणि विकास हे सर्व या पुस्तकात दिलेले आहे. आणि छोट्या छोट्या गोष्टीच्या माध्यमातून सकारात्मक दृष्टिकोन व यशाचे रहस्य या पुस्तकात दडलेला आहे. कारण पुस्तकाचे शीर्षक आहे , ‘यश तुमच्या हातात’ तुमच्या सकारात्मकदृष्टीने प्रयत्न करत रहा, हे पुस्तक विस्कटलेले आयुष्य सुंदर बनवते.
निष्कर्ष :
हे पुस्तक प्रत्येकाने एकदा तरी वाचले पाहिजे कारण हे पुस्तक सकारात्मक दृष्टिकोन, प्रेरणा व यश प्राप्त करण्यासाठी नेमके काय आवश्यक आहे. हे सर्व या पुस्तकात नमूद केलेले आहे. हे पुस्तक ध्येय प्राप्त करण्यासाठी, सकारात्मक ऊर्जा निर्माण करते. जर तुम्ही एखाद्या क्षेत्रात व इतर गोष्टीत अपयशी असाल तर हे पुस्तक तुमच्यासाठी आहे, कारण यश हे तुमच्या हातात आहे. या शीर्षकाप्रमाणे हे पुस्तक प्रेरणादायी आहे. पुस्तक वाचून मी पेरीत झाले आहे, प्रत्येकाने यश प्राप्तीसाठी एकदा तरी हे पुस्तक अवश्य वाचा. जीवनात यश कसे मिळवायचं याच रहस्य यशस्वी माणसं तुम्हाला सांगू शकतील. जगाकडून एखाद्याने काय घेतलं म्हणून त्याचा सन्मान होत नसतो, तर त्याने जगाला जे दिलं त्याबद्दल त्याचा सन्मान होत असतो.